در دنیای امروز که حملات سایبری به امری رایج تبدیل شده است، استفاده از ابزارهای امنیتی قوی برای محافظت از داده‌ها و سیستم‌ها ضروری است. خوشبختانه، طیف وسیعی از ابزارهای رایگان امنیت سایبری در دسترس هستند که به هر سازمان، صرف نظر از اندازه و بودجه، امکان می‌دهد تا امنیت خود را تقویت کند.
در این مقاله، به معرفی 19 ابزار رایگان برتر امنیت سایبری می‌پردازیم که توسط متخصصان این حوزه به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ابزارها در حوزه‌های مختلفی مانند آنتی‌ویروس، تشخیص نفوذ، اسکن آسیب‌پذیری و آموزش امنیت سایبری فعالیت می‌کنند.
ابزار رایگان امنیت سایبری
ابزارهای رایگان امنیت سایبری نرم‌افزارهایی هستند که به صورت رایگان در اختیار عموم قرار می‌گیرند و به شما کمک می‌کنند تا سیستم‌های کامپیوتری، شبکه‌ها و اطلاعات خود را در برابر تهدیدات سایبری محافظت کنید. این ابزارها طیف گسترده‌ای از قابلیت‌ها را ارائه می‌دهند، از اسکن آسیب‌پذیری‌ها گرفته تا تشخیص بدافزارها و تحلیل ترافیک شبکه.
چرا ابزارهای رایگان امنیت سایبری مهم هستند؟
- دسترسی آسان: این ابزارها به صورت رایگان در دسترس هستند و هر کسی می‌تواند از آن‌ها استفاده کند.
- کاهش هزینه‌ها: با استفاده از این ابزارها، هزینه‌های مربوط به خرید نرم‌افزارهای تجاری کاهش می‌یابد.
- به روزرسانی مداوم: بسیاری از این ابزارها به صورت مداوم به روزرسانی می‌شوند تا با تهدیدات جدید مقابله کنند.
- جامعه کاربری فعال: این ابزارها اغلب دارای جامعه کاربری فعالی هستند که می‌توان از تجربیات و دانش آن‌ها بهره برد.
معرفی ابزارهای رایگان امنیت سایبری
در ادامه به معرفی تعدادی ابزار رایگان امنیت سایبری برای حفاظت و کاربردهای مختلف امنیتی می پردازیم:
| شماره | نام ابزار | کاربرد |
| 1 | Zed Attack Proxy (ZAP) | تست نفوذ اپلیکیشن وب |
| 2 | Burp Suite | تست امنیت وب |
| 3 | Defendify | حفاظت چندلایه |
| 4 | Gophish | شبیه‌سازی فیشینگ |
| 5 | Have I Been Pwned | بررسی نقض داده‌ها |
| 6 | Kali Linux | تست نفوذ و جرم‌شناسی |
| 7 | Metasploit Framework | آزمایش آسیب‌پذیری |
| 8 | Nmap | نقشه‌برداری شبکه |
| 9 | Nikto | اسکن آسیب‌پذیری وب |
| 10 | OpenVAS | اسکن جامع آسیب‌پذیری |
| 11 | OSSEC | تشخیص و جلوگیری از نفوذ |
| 12 | Password Managers | مدیریت رمز عبور |
| 13 | PfSense | دیواره آتش/روتر |
| 14 | P0f | اثر انگشت‌گیری شبکه |
| 15 | REMnux | مهندسی معکوس بدافزار |
| 16 | Security Onion | نظارت جامع امنیت |
| 17 | Snort | تشخیص نفوذ شبکه |
| 18 | Sqlmap | تست نفوذ تزریق SQL |
| 19 | Wireshark | تحلیل بسته‌های شبکه |
Zed Attack Proxy (ZAP)
ZAP یک ابزار متن‌باز برای تست نفوذ است که به طور خاص برای تست اپلیکیشن‌های وب طراحی شده است. این ابزار به عنوان یک پراکسی مرد میانی عمل می‌کند و پیام‌های ارسال شده بین مرورگرها و اپلیکیشن‌های وب را رهگیری و بررسی می‌کند.
ZAP عملکردهایی را برای توسعه‌دهندگان، تسترهایی که تازه وارد تست امنیت شده‌اند و متخصصان تست امنیت ارائه می‌دهد. نسخه‌هایی برای هر سیستم‌عامل اصلی و Docker نیز وجود دارد. عملکردهای اضافی از طریق افزونه‌ها در بازار ZAP قابل دسترس هستند.
هر متخصص امنیت سایبری مجموعه‌ای متفاوت از ابزارها را بسته به مأموریت و مهارت‌های خود حمل می‌کند. با این حال، ابزارهای رایگان امنیت سایبری که در اینجا معرفی شدند، به عنوان یک نقطه ورود برای کسانی که به دنبال افزایش مهارت‌ها و دانش امنیت سایبری خود هستند، عمل می‌کنند. تهدیدات سایبری هر ساله مرگبارتر و کارآمدتر می‌شوند.
قابلیت‌های آن شامل تست‌های بدون احراز هویت و احراز هویت شده، پروتکل‌های اینترنت و صنعتی سطح بالا و پایین، تنظیم عملکرد برای اسکن‌های بزرگ و یک زبان برنامه‌نویسی داخلی قدرتمند برای اجرای هر نوع تست آسیب‌پذیری است.
Burp Suite
Burp Suite مجموعه‌ای از ابزارها است که به طور خاص برای دیباگ و تست امنیت اپلیکیشن‌های وب طراحی شده است. این مجموعه شامل ابزاری برای کراول محتوای اپلیکیشن‌های وب، ابزاری برای تست تصادفی بودن توکن‌های نشست و یک تکرارگر پیشرفته برای ارسال دوباره درخواست‌های دستکاری شده است. قدرت واقعی Burp Suite در ابزار پراکسی رهگیر آن است که به Burp امکان می‌دهد ترافیک بین مرورگر و هدف را رهگیری، بازرسی، تغییر و ارسال کند. این ویژگی قوی امکان تحلیل خلاقانه بردارهای حمله اپلیکیشن وب از همه زوایا را فراهم می‌کند. نسخه رایگان این مجموعه، نسخه Community است، اما نسخه Enterprise Edition نیز برای تست در محیط DevSecOps در دسترس است.
Defendify
Defendify یک محصول همه‌کاره است که چندین لایه حفاظت را فراهم می‌کند و در صورت نیاز خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌دهد. با استفاده از Defendify، سازمان‌ها می‌توانند ارزیابی‌های امنیت سایبری، تست، سیاست‌ها، آموزش، شناسایی و پاسخ‌دهی را در یک ابزار واحد متمرکز کنند.
ویژگی‌ها شامل ارزیابی‌های ریسک امنیت سایبری، سیاست‌های استفاده از فناوری و داده، برنامه‌های پاسخ به حوادث، تست نفوذ، هشدارهای تهدید، شبیه‌سازی فیشینگ و آموزش آگاهی از امنیت سایبری هستند.
Gophish
بسیاری از حملات پرهزینه‌ی نقض داده‌ها و باج‌افزارها در سال‌های اخیر به کمپین‌های فیشینگ ساده بازمی‌گردند، زیرا بسیاری از کارکنان شرکت‌ها فریب آن‌ها را می‌خورند. یکی از بهترین حفاظت‌ها، آزمایش مخفیانه کارکنان برای دیدن این است که چه کسانی آسیب‌پذیر هستند و برای این منظور می‌توانید از برنامه رایگان Gophish استفاده کنید. Gophish متن‌باز است و یک مجموعه ابزار کامل برای مدیران امنیت فراهم می‌کند تا بتوانند کمپین‌های فیشینگ خود را با سهولت نسبی ایجاد کنند. هدف کلی، شرمساری کارکنان نیست، بلکه شناسایی کسانی است که نیاز به افزایش آگاهی از فیشینگ دارند و بهبود آموزش امنیت در سازمان خود دارند.
Have I Been Pwned
وب‌سایت Have I Been Pwned که توسط تروی هانت، یکی از رهبران فکری و معلم امنیت سایبری برنده جوایز، ایجاد شده است، مکانی است که می‌توانید آدرس ایمیل خود را وارد کنید تا بررسی کنید آیا آدرس شما در یک نقض داده فاش شده است یا خیر. پایگاه داده این سایت مملو از میلیاردها نام کاربری، رمز عبور، آدرس ایمیل و اطلاعات دیگر است که هکرها به سرقت برده و آنلاین منتشر کرده‌اند. کافی است آدرس خود را در جعبه جستجو وارد کنید.
Kali Linux
Kali Linux یک مشتق از سیستم عامل لینوکس است که به طور خاص برای وظایف امنیتی مانند تست نفوذ، ممیزی امنیتی و جرم‌شناسی دیجیتال طراحی شده است. Kali شامل تقریباً 600 برنامه از پیش نصب شده است که هر کدام برای کمک به کارشناسان امنیت کامپیوتر در انجام حملات، آزمایش‌ها یا سوءاستفاده‌های خاص طراحی شده‌اند. ابزارهایی مانند Aircrack-ng، Nmap، Wireshark و Metasploit از جمله ابزارهای از پیش نصب شده در Kali Linux هستند.
Metasploit Framework
مشابه Kali Linux اما در لایه اپلیکیشن، Metasploit Framework می‌تواند آسیب‌پذیری‌های سیستم کامپیوتری را آزمایش کند یا برای نفوذ به سیستم‌های از راه دور استفاده شود. این ابزار یک “چاقوی سوئیسی” برای تست نفوذ شبکه است که هم توسط هکرهای اخلاقی و هم توسط گروه‌های جنایتکار برای کاوش شبکه‌ها و اپلیکیشن‌ها به منظور کشف ضعف‌ها و آسیب‌پذیری‌ها استفاده می‌شود. این ابزار به‌صورت رایگان و تجاری (نسخه‌های Framework و Pro) در دسترس است. هر دو نسخه به عنوان استانداردی برای تست نفوذ با بیش از 1500 سوءاستفاده شناخته می‌شوند. Metasploit به‌صورت پیش‌فرض بر روی Kali Linux نصب شده است.
Nmap
Nmap یک نقشه‌بردار شبکه رایگان است که برای کشف گره‌های شبکه و اسکن سیستم‌ها برای آسیب‌پذیری‌ها استفاده می‌شود. این ابزار محبوب رایگان امنیت سایبری روش‌هایی را برای پیدا کردن پورت‌های باز، شناسایی دستگاه‌های میزبان، مشاهده سرویس‌های فعال شبکه، تشخیص سیستم‌عامل‌ها و پیدا کردن درب‌های پشتی احتمالی ارائه می‌دهد.
در حالی که Nmap به کاربران قدرت و قابلیت زیادی برای کاوش شبکه‌ها ارائه می‌دهد، یادگیری استفاده از این برنامه چالش‌برانگیز است.
Nikto
Nikto یک ابزار قدرتمند خط فرمان است که برای کشف آسیب‌پذیری‌ها در اپلیکیشن‌های وب، سرویس‌ها و سرورهای وب مفید است. Nikto که در اوایل دهه 2000 معرفی شد، همچنان توسط تیم‌های آبی و قرمز استفاده می‌شود که می‌خواهند سرورهای وب را به سرعت برای نرم‌افزارهای پچ نشده، پیکربندی‌های اشتباه و مسائل امنیتی دیگر اسکن کنند. این برنامه همچنین دارای پشتیبانی داخلی برای پروکسی‌های SSL و اجتناب از سیستم‌های تشخیص نفوذ است. Nikto می‌تواند بر روی هر کامپیوتری که از زبان برنامه‌نویسی Perl پشتیبانی می‌کند، اجرا شود.
Open Vulnerability Assessment Scanner
OpenVAS یک اسکنر آسیب‌پذیری جامع است که سیستم‌های ناامن، سیستم‌های پیکربندی اشتباه و نرم‌افزارهای قدیمی را آزمایش می‌کند. این اسکنر تست‌های شناسایی آسیب‌پذیری را از یک فید با بهروزرسانیهای روزانه دریافت می‌کند. قدرت زیاد این برنامه به دلیل رابط برنامه‌نویسی داخلی آن است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد اسکن‌های سفارشی‌ای ایجاد کنند که نیازهای خاص را برآورده کنند.
OSSEC
OSSEC یک برنامه رایگان برای حرفه‌ای‌های امنیت سایبری است که به عنوان یکی از محبوب‌ترین سیستم‌ها برای تشخیص و جلوگیری از نفوذ شناخته شده است. این برنامه از چندین مؤلفه تشکیل شده است – شامل یک سرور، عامل و مانیتور روتر – و قادر به شناسایی روت‌کیت، بررسی یکپارچگی سیستم، هشدارهای تهدید و پاسخگویی است. یکی از ویژگی‌های برجسته OSSEC ابزار جامع تحلیل گزارش آن است که به کاربران این امکان را می‌دهد که رویدادهای ثبت شده را از منابع مختلف مقایسه و تحلیل کنند.
OSSEC در سه نسخه ارائه می‌شود: نسخه استاندارد؛ OSSEC+ که شامل یادگیری ماشینی و بهروزرسانیهای بلادرنگ از جامعه کاربران است؛ و Atomic OSSEC که دارای قابلیت‌های پیشرفته‌تر می‌باشد.
مدیریت رمز عبور
استفاده از رمزهای عبور قوی و حفظ امنیت آن‌ها یک گام اساسی در امنیت هر سیستمی است. اما از آنجا که بهترین روش، استفاده از رمز عبور منحصر به فرد برای هر وب‌سایت، برنامه و سرویس است، مدیریت این رمزها می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. یک مدیر رمز عبور خوب امکان ذخیره امن همه رمزها را فراهم می‌کند، به طوری که کاربر تنها نیاز به یادآوری یک کلید اصلی دارد و نه ده‌ها رمز عبور منحصر به فرد. این موضوع به ویژه برای حرفه‌ای‌های امنیت سایبری که وظیفه حفاظت از رمزهای سیستم‌های حساس را بر عهده دارند، اهمیت دارد. خوشبختانه ابزارهای مدیریت رمز عبور رایگان نیز وجود دارند. سه گزینه رایگان خوب برای حرفه‌ای‌های امنیت سایبری شامل KeePass، Bitwarden و Psono هستند.
PfSense
نرم‌افزار دیواره آتش/روتر PfSense می‌تواند روی یک کامپیوتر فیزیکی یا ماشین مجازی نصب شود تا از شبکه‌ها محافظت کند. PfSense بر اساس سیستم‌عامل FreeBSD ساخته شده و به یکی از محبوب‌ترین پروژه‌های دیواره آتش/روتر متن‌باز تبدیل شده است. PfSense همچنین می‌تواند برای تشخیص و جلوگیری از نفوذ، شکل‌دهی ترافیک، تعادل بار و فیلتر کردن محتوا تنظیم شود. وب‌سایت PfSense شامل تور، صفحه جامعه کاربری، لینک‌های آموزش و پشتیبانی و دانلود آخرین نسخه از نرم‌افزار نسخه جامعه است.
P0f
اثر انگشت‌گیری نقاط پایانی به معنای تحلیل ترافیک وب برای یافتن الگوها، پاسخ‌ها و بسته‌های ارسالی و دریافتی در یک جهت خاص است – حتی اگر رمزگذاری شده باشند. این کار حتی با دستگاه‌های “گنگ” که با شبکه تعاملی ندارند، اما می‌توانند دسترسی غیرمجاز به سیستم‌های سازمانی را ممکن سازند، انجام می‌شود.
P0f یک برنامه ساده اما قدرتمند برای اثر انگشت‌گیری و جرم‌شناسی در سطح شبکه است. در حالی که دیگر برنامه‌های رایگان امنیت سایبری کار مشابهی انجام می‌دهند، P0f به دلیل طراحی مخفیانه‌اش منحصر به فرد است. جایی که بیشتر برنامه‌های دیگر به اسکن فعال و تزریق بسته متکی هستند، P0f می‌تواند اثر انگشت‌ها و اطلاعات حیاتی را بدون ایجاد تداخل در شبکه شناسایی کند. حالت غیرفعال این ابزار به این معناست که شناسایی آن تقریباً غیرممکن و مسدود کردنش بسیار دشوار است، که این ویژگی آن را به ابزاری محبوب در میان هکرهای اخلاقی و مجرمان سایبری تبدیل کرده است.
REMnux
معمولاً بررسی و تجزیه و تحلیل بدافزار به عهده فروشندگان ضدبدافزار است. اما اگر بخواهید این کار را خودتان انجام دهید، REMnux یک ابزار رایگان لینوکس برای مهندسی معکوس و تحلیل بدافزار است.
هر توزیع REMnux شامل ابزارهایی برای تحلیل اجرایی‌های ویندوز، مهندسی معکوس باینری‌ها و بررسی اسناد مشکوک است. همچنین مجموعه‌ای از ابزارهای رایگان در REMnux گنجانده شده که حرفه‌ای‌های امنیت سایبری می‌توانند از آن‌ها برای نظارت بر شبکه‌ها، جمع‌آوری داده‌ها و انجام تجزیه و تحلیل حافظه استفاده کنند.
Security Onion
Security Onion یک مجموعه نرم‌افزار متن‌باز بر پایه هسته لینوکس است که به حرفه‌ای‌های امنیت سایبری کمک می‌کند تا یک نمایه جامع از وضعیت امنیت سیستم خود ایجاد کنند. Security Onion نظارت بر شبکه را با استفاده از ضبط کامل بسته‌ها، سیستم‌های تشخیص نفوذ مبتنی بر میزبان و شبکه، نمایه‌سازی گزارش‌ها، جستجو و ویژگی‌های بصری‌سازی داده‌ها فراهم می‌کند.
این سیستم‌عامل بر سهولت استفاده تأکید دارد و امکان ادغام داده‌ها و تحلیل‌ها از چندین ابزار را در یک داشبورد یکپارچه فراهم می‌کند. هدف کلی پروژه این است که تیم‌ها یک راه‌حل نظارت بر امنیت بی‌عیب و نقص داشته باشند که از فلج تصمیم‌گیری و هشدارهای نادرست جلوگیری کند.
Snort
Snort یک سیستم متن‌باز برای جلوگیری و تشخیص نفوذ شبکه است که قادر به تحلیل ترافیک بلادرنگ و ثبت وقایع است. این سیستم از مجموعه‌ای از قوانین برای شناسایی فعالیت‌های مخرب شبکه، پیدا کردن بسته‌ها و ایجاد هشدارها استفاده می‌کند. این اسنیفر بسته‌ها که توسط سیسکو مدیریت می‌شود، به طور فعال شبکه‌ها را برای شناسایی پروب‌ها، حملات و نفوذها جستجو و تحلیل می‌کند. Snort این کار را با ترکیب یک اسنیفر، ثبت‌کننده بسته‌ها و موتور تشخیص نفوذ در یک بسته واحد انجام می‌دهد.
توسعه‌دهنده آن اخیراً نسخه 3 را منتشر کرده است که شامل یک تجزیه‌گر قوانین جدید، دستور زبان جدید قوانین، پشتیبانی از رشته‌های پردازش بسته‌های چندگانه، استفاده از یک تنظیمات و جدول ویژگی مشترک، دسترسی به بیش از 200 پلاگین، بازنویسی هندلینگ TCP و مانیتورینگ جدید عملکرد است.
Sqlmap
Sqlmap یک ابزار متن‌باز برای تست نفوذ است که به صورت خودکار شناسایی و بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌های تزریق SQL در سرورهای پایگاه داده را انجام می‌دهد و به یک هکر از راه دور امکان کنترل سیستم را می‌دهد. این ابزار دارای یک موتور شناسایی و بسیاری از ویژگی‌های خاص برای تسترهای نفوذ پیشرفته است. Sqlmap از انواع مختلف پایگاه داده – از جمله Oracle و متن‌باز – و انواع مختلف تزریق پشتیبانی می‌کند.
Wireshark
Wireshark توسط بسیاری به عنوان یک ابزار ضروری برای شناسایی، بررسی و تحلیل بسته‌های شبکه برای تشخیص مسائل بحرانی و شناسایی ضعف‌های امنیتی شناخته می‌شود. وب‌سایت Wireshark مجموعه گسترده‌ای از ویژگی‌ها را بیان می‌کند و راهنمای کاربری و منابع دیگری را برای استفاده بهینه از این ابزار رایگان امنیت سایبری ارائه می‌دهد.
جمع بندی
در این مقاله، به بررسی 19 ابزار رایگان امنیت سایبری پرداخته شده که برای حفاظت از داده‌ها و سیستم‌ها به کار می‌روند. این ابزارها که توسط متخصصان امنیت سایبری به‌طور گسترده استفاده می‌شوند، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا با هزینه کمتر و دسترسی آسان، امنیت خود را تقویت کنند. این ابزارها شامل طیف گسترده‌ای از کاربردها از جمله شناسایی آسیب‌پذیری‌ها، تست نفوذ، مدیریت رمزهای عبور، تشخیص نفوذ و آموزش امنیت سایبری هستند.
این ابزارهای متن‌باز و رایگان بهروزرسانیهای مداوم دریافت می‌کنند و دارای جامعه کاربری فعالی هستند که باعث بهبود کارایی آن‌ها می‌شود. ابزارهایی مانند Aircrack-ng برای امنیت شبکه‌های بی‌سیم، Burp Suite برای تست امنیت اپلیکیشن‌های وب و Nmap برای نقشه‌برداری از شبکه از جمله این ابزارها هستند.
با استفاده از این ابزارها، حتی سازمان‌های کوچک‌تر نیز می‌توانند امنیت سایبری خود را بدون نیاز به خرید نرم‌افزارهای گران‌قیمت افزایش دهند. این مقاله یک راهنمای مفید برای هر کسی است که به دنبال ارتقاء دانش و مهارت‌های امنیت سایبری خود است.
